مدرک عکاسی و امتیاز آن برای مهاجرت

این روزها بحث مهاجرت از ایران به یکی از داغ ترین بحثهای سرزمین مان تبدیل شده است. دانشگاه ها، موسسات آموزش عالی، مراکز فنی و حرفه ای، وب سایتهای آموزش آنلاین و آموزشگاه های کشور مملو از جوانانی است که در حال گذراندن دوره های درسی خود هستند تا بدینوسیله با اخذ مدرک از این مراکز، چند امتیاز بیشتر برای مهاجرت از اداره مهاجرت کشور مورد نظر خود کسب کنند.

عکاسان و علاقه مندان به عکاسی نیز به دنبال یافتن آرمان شهر خود از این قافله عقب نمانده اند و سعی دارند تا مدارک علمی و حرفه ای خود را هر چه بهتر تکمیل کنند تا شاید راه مهاجرت برای آنان نیز هموار گردد.

به عنوان یک مدرس عکاسی بارها شاهد حضور هنرجویانی بوده ام که فقط به خاطر گرفتن مدرک عکاسی و درج آن در پرونده مهاجرتی خود اقدام به ثبت نام و حضور در دوره های عکاسی کرده اند و از طرف دیگر به عنوان رئیس اولین هیئت مدیره انجمن عکاسان صنعتی، تبلیغاتی و معماری شاهد درخواست معرفی نامه بعضی از عکاسان حرفه ای جهت تکمیل پرونده مهاجرتی آنان نیز بوده ام. همین امر باعث گردید که اقدام به نگارش این مطلب هر چند کوتاه کنم تا شاید نوری در تاریکی راه مهاجرت عکاسان باشد.

عکاسی و شروط لازم و کافی

کسب درآمد از طریق عکاسی همچون دیگر رشته های هنرهای تجسمی دارای شروط لازم و کافی مخصوص به خود است. چنانچه در مقاله ” درآمد و امرار معاش از طریق عکاسی در ایران ” به طور کامل شرح داده شد. به طور کلی عکاسان به پنج طریق در حال کسب درآمد هستند که عبارتند از :

  1. مدرسین عکاسی
  2. عکاسان استخدامی در نظام دولتی
  3. عکاسان استخدامی در بخش خصوصی
  4. عکاسان آزاد
  5. عکاسان خویش فرما

این تقسیم بندی را میتوان در سطح جهانی بسط داد. با نگاهی ژرف گرایانه خواهیم دید که عکاسان در همه جای این کره خاکی از طریق یکی از این راه های ذکر شده در حال امرار معاش هستند.
قصد آن را داریم که به بررسی اهمیت مدرک عکاسی به عنوان شرط لازم و کافی در هر یک از این پنج دسته ذکر شده بپردازیم.

  • تدریس عکاسی یا استخدام شدن در نظام اداری

داشتن مدرک عکاسی معتبر در دسته اول و دوم بدون شک یک شرط لازم و کافی میباشد. هر چقدر اعتبار مدرک عکاسی شما از درجه بالاتری برخوردار باشد، احتمال استخدام شدن در یک سازمان وابسته به دولت یا یافتن شغل در زمینه تدریس عکاسی نیز بیشتر خواهد بود. چنانچه عکاس هستید و قصد مهاجرت دارید سعی بر بالا بردن درجه مدرک عکاسی خود کنید. بدینوسیله شانس پیدا کردن شغل مرتبط خود را از طریق استخدام در یک سازمان دولتی یا تدریس عکاسی در یک دانشگاه یا موسسه آموزشی بالا خواهید برد.

  • یافتن شغل در بخش خصوصی

یافتن شغل در دسته سوم کمی دشوارتر است. مدرک عکاسی شرط لازم برای شاغل شدن هست ولی شرط کافی نخواهد بود.
عامل تعیین کننده در به استخدام درآمدن یک متقاضی در دنیای امروز کارآیی بالای آن متقاضی است نه مدرک وی. توانایی متقاضی در انجام پروژه های مختلف عکاسی و مهارت وی در تسلط بر نرم افزارهای مرتبط نقش مهمی ایفا میکند. مدرک عکاسی فقط میتواند نقش یک پل ارتباطی بین شما و پیمانکار باشد. بارها دیده شده است که داشتن یک مدرک عکاسی با درجه بالا برای استخدام یک متقاضی در بخش خصوصی کاملا برعکس عمل کرده است. متقاضی بعد از مصاحبه اول با یک جمله معروف مواجه میشود “ Over Qualify “ به معنی اینکه شما بیش از حد واجد شرایط هستید.

  • عکاسان آزاد و خویش فرما

دسته چهارم و پنجم کاملا برعکس دسته اول و دوم هستند. بدان معنی که مدرک عکاسی نه شرط لازم است برای آنها و نه شرط کافی.
در این دسته ها توانایی عکاس در به انجام رساندن یک پروژه عکاسی، مهمترین نقش را در پیدا کردن کار ایفا میکند. عکاسان آزاد و عکاسان خویش فرما یا به طور مستقیم یا از طریق یک پیمانکار به کارفرما متصل میگردد. نمونه کارهای دیگر عکاسان در دنیای امروز به طور گسترده در دسترس کارفرمایان میباشد. آنان هیچ اهمیتی نخواهند داد که شما یک عکاس خود آموز هستید یا دارای دکترای عکاسی. برای آنان کیفیت نمونه عکسهای شما مهمترین عامل تعیین کننده برای سپردن پروژه عکاسی به شما خواهد بود. لذا اکیدا توصیه میگردد چنانچه سابقه عکاسی شما در دنیای حرفه ای سابقه درخشانی نیست سعی نکنید که از این طریق به امرار معاش بپردازید. کسب درآمد به طور خود اشتغالی به عنوان یک عکاس حرفه ای در یک کشور غیر زادگاه بسیار سخت و نا امید کننده خواهد بود. یک جمله معروف در انگلیس هست که میگوید:
“ It’s not what you know but who you know “
” مهم نیست که شما چه چیزی بلد هستید بلکه مهم اینست که شما چه کسی را میشناسید”
قصد دلسرد کردن جوانان عکاس را نداریم ولی از بازگو کردن حقایق هم نمیشود چشم پوشی کرد. ارتباطات اجتماعی همیشه و در همه جای دنیا مهمترین عامل در بستن قرارداد های کاری بوده و خواهد بود. هرچند بازاریابی صحیح میتواند کمک مناسبی برای شما به حساب بیاید ولی نقش ارتباطات اجتماعی را نباید دست کم گرفت. فراموش نکنید حتی اگر شما یک عکاس توانا و حرفه‌ای با مهارت بسیار بالا در زمینه های مختلف عکاسی باشید اما به عنوان یک مهاجر که در سرزمین زادگاه خود نیست مهارتهای شما برای یافتن مخاطبان احتیاج به یک پل ارتباطی قوی دارد. مهاجران اولین و مهمترین حلقه های ارتباطی خود که همان فامیل درجه یک، اقوام نسبی و سببی، دوستان، همکلاسی ها، همسایه ها، هم محله ای ها، هم شهری ها و هم زبانهای آنان هستند را در مهاجرت از دست میدهند. این حلقه ها در دستیابی به پروژه های مرتبط کاری در همه زمینه ها نقش مهمی دارند. چه بسیار عکاسان نامدار و حرفه ای را میتوان یافت که بعد از مهاجرت به دلیل عدم توانایی در پیدا کردن یک پروژه عکاسی، سرخورده شده و مجبور به گزیدن شغل دیگری برای امرار معاش گشته اند.

  • توصیه های مهم به عکاسان مهاجر

به عکاسان مهاجر موارد زیر توصیه میشود

  1. تا جایی که میتوانید مدارک علمی مرتبط خود را ارتقا دهید.
  2. به نرم افزارهای مرتبط با عکاسی تسلط پیدا کنید.
  3. از تمامی شاخه های عکاسی تا جایی که مقدور است نمونه کار داشته باشید.
    این نمونه کارها میتواند در زمینه هایی همچون عکاسی خبری، عکاسی ورزشی، عکاسی پرتره، عکاسی عروسی، عکاسی مراسم، عکاسی صنعتی، عکاسی تبلیغاتی، عکاسی معماری، عکاسی 360 درجه و ساخت تور مجازی باشد.
  4. تصویر برداری و تدوین را فرا گیرند.
    امروزه خواسته های کارفرمایان بیشتر از تصاویر ثابت است. دنیای تصاویر متحرک و ویدیو هر روز گستره تر و پر مخاطب تر میشود. شما به عنوان یک عکاس مهمترین دانش لازم برای تصویربرداری که همان شناخت و کاربرد انواع لنز، پرسپکتیو، نور، رنگ و تراز سفیدی است را دارا میباشید.
  5. سعی در تشکیل دوباره حلقه های ارتباطی خود کنید.
    بعضی از آن حلقه ها را نمیتوان دوباره ساخت اما در دنیای پیشرفته مجازی، از طریق استارت آپ ها و دیگر پلتفرم ها میتوان جای خالی آنها را پر کرد. هر چقدر کشور مقصد مهاجر پذیر تر باشد سختی این کار نیز کمتر خواهد بود.

از صمیم قلب امیدواریم که هیچ هم وطنی مجبور به مهاجرت و ترک وطن نشود.

مجید پناهی جو

شهریور 1402